# Początek sezonu, czyli dziennik czasu zarazy

Tradycyjnie zaczynając wpis od pogadanki oczywiście nie mogę ignorować 
sytuacji, która nagle na nas, to znaczy wszystkich, nie tylko pszczelarzy, 
spadła. Nagle dowiedzieliśmy się (niektórym wystarczyło sobie 
przypomnieć), że ludzie też umierają na wirusy. Tak, nie tylko pszczoły. 
I w zasadzie tyle by było w tym temacie, bo więcej rozpisuję się na swoim 
innym blogu[1]. Pamiętajmy tylko, że nie mamy monopolu na wirusy. I podobnie 
jak w wypadku zwierząt (i pszczół), radzimy sobie z nimi tak sobie. Czyli 
zasadniczo nie radzimy. To raczej one czasem nam odpuszczają - ale potem 
wracają. Kiedy już kompletnie zapomnimy, że coś takiego jest możliwe.

=> https://aedificare.smirnow.eu 1: https://aedificare.smirnow.eu

## Sezon 2020 uważam za otwarty

I w związku z tym udałem się na objazd. Pomimo próśb i gróźb naszej 
demokratycznej władzuni, po krótkich konsultacjach z innymi pszczelarzami, 
uznałem, że nasz fach pozwala nam się poruszać - w końcu w tym czasie 
spotykamy się tylko z naszymi podopiecznymi. Wyczekałem na piękną pogodę, 
podpiąłem przyczepkę i pognałem na zewnętrzne pasieki.

Co konkretnie wyszło z tego objazdu, to opiszę poniżej, w i po wyliczeniu. 
Ale to są informacje tylko dla mnie w zasadzie interesujące, dla czytelników 
to raczej tak sobie. Traktuję to jak podręczny notatnik, dzięki któremu 
zbieram pożywkę do dalszych rozważań.

Tutaj pragnę zacząć od krótkiej historyjki wspartej w miarę możliwości 
linkami to moich poprzednich wpisów:

### Zaje*fajne geny od Łukasza

Sprawdziłem. Było to pod koniec sierpnia 2017 roku, gdy kolega Łukasz[2] 
przysłał mi 2 matki UN: jedną ze swojej linii **L1** (intensywnie 
nieleczonej u niego na pasiece, z której miał swoje najlepsze zdolne 
przetrwać bez leczenia pszczoły), drugą z linii **P16** (także nieleczona, 
jak wszystko u niego), którą sam nazwałem **P18** - pod tą nazwą można 
ją znaleźć w moich różnych wpisach. Były tam jeszcze grane rojowe 
mateczniki, ale ani **L1**, ani oneże nie dotrwały do najbliższej wiosny. 
Tak to bywa z wędrówką genów - czasem się nie udaje. Została mi zatem 
tylko ta **P18**.

=> http://www.pasiekalapa.com/ 2: http://www.pasiekalapa.com/

A nazwałem ją tak, ponieważ... Już nie pomnę czemu. Ale wiosną roku 
następnego znalazła się ona w superpozycji stanów[3] (wg przypowieści o 
kocie Schroedingera[4]), to znaczy miałem poważne wątpliwości, czy 
uchowała się jej matka - poruszała się bowiem bardzo niemrawo, a z rodzinki 
pozostała ledwo garstka. Na wszelki wypadek zasadziłem im niezwłocznie 
ramkę z czerwiem i jajami od po sąsiedzku stojącego buchwasta. Jednak jej 
dalszy rozwój i brak śladów po matecznikach utwierdził mnie w przekonaniu, 
że matka jednakowoż przetrwała. Do końca sezonu roku 2018 udało mi się 
jednak zrobić z niej tylko nieliczne potomstwo[5]: jedną córkę i dwie 
wnuczki. Wnuczki były przeze mnie leczone, oryginałka oraz córka 
pozostawały w zasobach Fortu Knox[6]. W styczniu roku 2019 pierwsza wnuczka[7] 
już się wykruszyła. Nie inaczej rzeczy się miały w lutym  i na początku 
marca roku 2019. Tymczasem, jak to zapisałem[8], wszelkie inne pszczoły z 
proweniencją jakoby primorską pozwoliły sobie już odejść do Krainy 
Wiecznych Pożytków. Pozostał[9] tylko kundel z Pasieki Łapa[10], z 
pojedynczą córką i wnuczką, która jednakowoż odpadła pod koniec marca 
2019[11]. Próba pomnożenia dotknęła jeno P18F1 czyli córki. Do matki już 
nie miałem mocy jechać po larwy. A to się nie udało, bo kiedy przyszedł na 
nią czas, larwy okazały się kiepsko podlane, rodzina była wielce brutalna w 
swej sympatycznej obronności, więc poza osłabiającym ją łokełejem nic 
nie zrobiłem. Wobec córki nie stosowałem też tylu kolejnych aplikacji 
kwasów - bo skoro się bije, to co ja się będę do niech pchał?

=> 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2018/2018-04-20_stan-pasieki-start-2018.html 
3: 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2018/2018-04-20_stan-pasieki-start-2018.html
=> https://pl.wikipedia.org/wiki/Kot_Schrödingera 4: 
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kot_Schrödingera
=> 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2018/2018-11-19_drugie-podsumowanie-sezonu-20
18.html 5: 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2018/2018-11-19_drugie-podsumowanie-sezonu-20
18.html
=> http://bees-fortknox.pl/ 6: http://bees-fortknox.pl/
=> 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-01-05_polmetek-miedzysezonia-2018-2
019.html 7: 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-01-05_polmetek-miedzysezonia-2018-2
019.html
=> 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-02-09_poczatek-przedwiosnia-2019.ht
ml 8: 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-02-09_poczatek-przedwiosnia-2019.ht
ml
=> 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-02-23_raport-liczbowy-start-2019.ht
ml 9: 
https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-02-23_raport-liczbowy-start-2019.ht
ml
=> http://llapka.blogspot.com/ 10: http://llapka.blogspot.com/
=> https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-03-31_raport-liczbowy-3.html 
11: https://zapiski.pasieka.smirnow.eu/2019/2019-03-31_raport-liczbowy-3.html

Ale dziś, jak widać na wyliczeniu niżej, wciąż mam zarówno matkę jak i 
córkę. I w tym roku to już bezwarunkowo - muszę je powielić. Będą moimi 
królówkami w sezonie 2020.


--------------------------------------------------------------------------------

### Wyliczenie

Kontrola liczebności odbyła się 28 marca 2020. Po 3 tygodniach od 
poprzedniej kontroli. Częstotliwość wizyt na pasiekach będzie teraz 
rosnąć. Ale nie za każdym razem będę zamieszczał wyliczenie. Zakładam 
poza tym, że teraz liczba moich żywych pni zacznie rosnąć.

Niestety, straty zimowe są poważne. I na razie nie mam pomysłu, jak z tym 
pracować. Nie zamierzam iść w stronę coraz mocniejszych środków, coraz 
częstszych aplikacji - bo nie tak sobie wyobrażam swoją pasję pasieczną. 
Jakbym chciał się bawić chemią, zapisałbym się do kółka chemicznego.

Powtórzyłem powyżej akapit z poprzedniego wpisu. Bo wciąż podtrzymuję.

#### Legenda:

Jak zwykle, dla przypomnienia linie, które (być może) pozostały żywe:

```

Bcf = buchwast z pierwszej serii zakupów na gniewnej Północy
Bkf = buchwast z pierwszej serii zakupów na gniewnej Północy - druga 
rodzinka, z której wziąłem larwy, bo nie miałem wyboru
Bcr = buchwast druga seria zakupów tamże
Pw = przedwojenne - mieszańce w typie AMM z powiatu koneckiego
Elg = Elgon (Polbart)
Shr = Sahariensis (Polbart)
Szm = Szymonówka
P18 = Łukaszowe primorskie, przeżyły u mnie 2 lata BL i wciąż niesolidnie 
rozmnażane
Bor = pszczoły od Borówki
Sur = córka surwiwalówki od Borówki
Har = harpagan wiosenny i potomkowie
RoX = rodziny, które przyleciały jako rójki (Ron, Rok, Roh itp.)
F1 = matka z własnego chowu, z danej rodziny, pierwsze pokolenie
F2 = matka z własnego chowu, z danej rodziny, drugie pokolenie (itd.)
(BL) = rodzina nieleczona także rodzinki niegdyś z FortKnox
(J) = rodzina Jarka
[ZD/WL/DD] = rodzina na ramce Zandera/Wielkopolskiej/Dadanta
[X] = rodzina, która nie przeżyła od ostatniej notatki (do zastosowania 
raczej po zimowli)
[)] = rodzina na równi pochyłej, moim zdaniem nie dożyje następnej 
kontroli, a na 100% nie dożyje wiosny
Ul>> = kierunek łączenia (z tego ula do tamtego) = >>Ul

```

#### DOM

Hekatomby ciąg dalszy. Pszczół powoli ubywa. A do pyłku wierzbowego jeszcze 
ze dwa tygodnie co najmniej. Nie mogę wykluczyć, że tutaj jeszcze mi jakieś 
rodzinki ubędą. Sprawdzę pewnie za dwa tygodnie.

Stan aktualny (pomiar w sobotę) przedstawia się jak poniżej:

```

Roy[WL][X]      P18F1[ZD] PwF2[WL]     
Bcr[ZD][X]             [X][X]      [X][X]                SurF1[DD][)] [X]
```

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_DOM_01_pan
oramka.jpg DOM - panoramka [IMG]

**Stan = 5 ** **Ubytek od ostatniej kontroli = 1**

#### ROB

Mój najliczniejszy toczek. A jednak i tutaj kosa się przejechała. Z 22 
zazimowanych pni pozostawiła zaledwie 12. W tym jedną, z którą wiążę 
największe nadzieje. Mam nadzieję, że przetrwa mrozy tego tygodnia.

Zasiedziskowanie palet toczka wygląda tak:

```


[X] BcfF2[WL]   [X] [X]    [X]    [X] Szm[WL]    BcfF1[DD] [X]   Shr[ZD] 
Roh[DD]    Szm[WL] [X]   [X] [X]   P18[ZD] BcfF1[ZD]    Rok[WL] BkfF2[WL]    
BcrF1[ZD]  RoiF1[ZD]     [X]
```

**Stan = 12** **Ubytek od ostatniej kontroli = 2**

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_ROB_05_Bcf
F1%5BZD%5D-P18%5BZD%5D.jpg ROB - P18 - mój czempion [IMG]

#### LAS

W lesie jednak ubyło. Wydawało się to niemożliwe. Niezgodnie z wszelkimi 
naukami - zginął odkład, a nie macierzak. I to rodzinka, która zdołała 
ładnie się pobudować, to była ładna i silna rodzinka. I tak mi się 
wydaje, że wydarzyło się to w jakiś ciepły dzień, kiedy macierzak 
postanowił zrabować słabnącą córkę i wiele pszczół zmieniło flagę. 
Bo masa pszczół w macierzaku wyglądała naprawdę imponująco. Wciąż 
powstrzymuję się od przeglądów - zresztą, w myśl nauki, którą 
otrzymałem od mentorującego mi w pierwszym i drugim roku pszczelarzenia 
Konrada, jeżeli nie mam pomysłu, co miałbym zrobić z informacją uzyskaną 
w efekcie przeglądu, zasadnie jest od niego odstąpić. Tym razem akurat 
odbył się on niejako przy okazji, gdyż szykowałem rodzinkę do przyszłego 
przewozu i przenosiłem ramki do wygodniejszego w transporcie korpusu. 
Stwierdziłem 5 ramek z czerwiem, pokarmem i świeżym pyłkiem (dużo komórek 
zajajczone, czerwiu krytego łącznie na 1,5 ramki dadanowskiej), 3 ramki 
pełne pokarmu... Ponieważ korpus ma miejsce na 9 ramek, pozwoliłem sobie 
zamienić byle jaką ramkę, ze świeżo skruszonym starym plastrem, na 
pobraną z martwego ula ładną ramkę ze zbudowanym plastrem - i przystawić 
ją do skraju gniazda. Pszczoły ją uporządkują i matka będzie miała 
więcej miejsca do czerwienia.

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_LAS_01_prz
ekladanie.jpg LAS - przekładanie [IMG]

```

Ron[DD]  [X]


[X]
```

**Stan = 1** **Ubytek od ostatniej kontroli = 1**

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_LAS_02_pan
oramka.jpg LAS - panoramka [IMG]

#### PIL

```

NIC
```

Tu nic się jak dotąd nie zmieniło. Nawet nie zaglądałem, bo tu nie ma 
moich pni.

#### DOB

W moim zasobie nie stwierdziłem ubytku. Pszczoły z zapałem targały pyłek i 
nie miały głowy zajmować się jakimś tam pszczelarzem. Ale z przykrością 
musiałem skonstatować, że zasób Jarka został uszczuplony. W ten sposób 
żywych rodzinek na miejscu pozostało zaledwie dwie (to nie echo).

Tutaj przytoczę refleksję Jarka: otóż kupowaliśmy łącznie w kilku 
rzutach pszczoły tzw. hodowlane, produkowane specjalnie z myślą o produkcji 
miodu. Kupowaliśmy też pszczoły być może "półdzikie", podobno od wielu 
lat swobodnie się mieszańcujące w ramach pasieki pszczelarza z powiatu 
koneckiego. Dostałem też parę matek z różnych źródeł: a to od Jacka, a 
to od Kuby, a to od Łukasza... Ostatecznie trzeba stwierdzić, że statystyka 
przeżywalności dla różnych grup najgorzej wypada dla pszczół hodowlanych: 
moja "metoda", czyli *leniwe pszczelarstwo*, polegająca na tym, że jeżeli mi 
się nie chce, to nie jadę, pszczołom profesjonalnym zostawia najmniej szans 
na przeżycie. Poza tym (i tutaj właśnie jest refleksja Jarka) chyba te 
hodowlane matki nie są stworzone do długiego życia: rotacja to podstawa. 
Jeżeli wymieniasz hodowlane matki na hodowlane matki, to masz ciągle piękne, 
silne i mocne rodziny. Ale jeżeli pozwolisz takiej popracować więcej niż 
pełen sezon, to spodziewaj się spadku. Nie takiego liczonego w setkach 
tysięcy złotych, tylko takiego liczonego w pszczołach na dennicy.

```

HarF1[DD]  [X] [X]       [X]
```

**Stan = 1** **Ubytek od ostatniej kontroli = 0**

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_DOB_01_ule
-2_zyja.jpg DOB [IMG]

#### POD

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_POD_01_wid
ok_z_autem.jpg POD - widok z autem [IMG]

Niestety. Po dzisiejszej kontroli stwierdzam, że już prawie wszystkie 
odkłady drugiej serii nie przetrwały zimy. I tylko nieliczne z pierwszej 
serii. Kompletnie bez sensu i tym razem muszę powiedzieć, że chyba 
niezgodnie z podręcznikiem. Sprawdzę to jeszcze i umieszczę poniżej.

Zasiedziskowanie toczka wygląda następująco:

```

BcfF2[ZD][)] [X]   [X] BcrF1[ZD]   [X] BcfF2[WL]   [X] BcfF2[WL] [X] [X]   [X]  
 [X] [X]
```

**Stan = 4** **Ubytek od ostatniej kontroli = 2**

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_POD_04_pan
oramka_po.jpg POD - Panoramka po pracach [IMG]

#### ORZ

Tu się nic nie zmieniło od ostatniej kontroli. Wszelkie możliwe zmiany 
dotyczyć będą 100% aktualnego pogłowia toczka.

```

[X]   BcfF2[ZD]       [X]
```

**Stan = 1** **Ubytek od ostatniej kontroli = 0**

=> 
http://pasieka.smirnow.eu/obrazki/pszczelarstwo/2020-03-30/2020-03-28_ORZ_01_pan
oramka.jpg ORZ - panoramka [IMG]

#### Podsumowanie

DOM = 5; ROB = 12; LAS = 1; DOB = 1; POD = 4; ORZ = 1

**Razem = 24** **Ubytek od ostatniej kontroli = 6**

Od daty zakończenia sezonu[12] w październiku i odtrąbienia początku 
zimowli do świąt Bożego Narodzenia[13] zniknęło 8 pni. Do 
styczniowo-lutowej kontroli[14] ubyło 9 pni. Następny ubytek, dla którego 
okienko czasowe liczyło zaledwie miesiąc[15], wyniósł 11 pni. Aktualnie 
skreślamy z rejestru kolejne 6. Razem zdechły 34 rodzinki i nukleusy. Z tego 
od połowy października do końca grudnia ubyło 8 sztuk. Od końca roku do 
początku marca zniknęło 20 pni. W ostatnich 3 tygodniach jeszcze 
straciliśmy 6 sztuk.

=> ./2019-10-16_meta-sezonu-2019.gmi 12: 
{filename}2019-10-16-Meta_sezonu_2019.md
=> ./2019-12-23_srodzimie-2019.gmi 13: {filename}2019-12-23-Srodzimie_2019.md
=> ./2020-01-31_o-pogodzie-w-leciech-i-zimiech.gmi 14: 
{filename}2020-01-31-O_pogodzie_w_leciech_i_zimiech.md
=> ./2020-03-08_dzien-kobiet-podsuma-2020.gmi 15: 
{filename}2020-03-08-Dzień_Kobiet.md

Rozkład wydaje się jasny: w okresie największych chłodów straty są 
względnie niewielkie. Najpierw odchodzą pierwsze, źle przygotowane do zimy 
rodziny. Potem zaczynają się (jeśli w ogóle) chłody, pszczoły mało 
czerwią, więc i roztocza czekają na lepsze czasy. Wreszcie powiew 
przedwiośnia wykłada największą masę pni. Zgodnie z podręcznikiem. 
Zasadniczo.

## Podsumowanie wg linii posiadanych

Z poniższego wyliczenia wynika, że mam teraz 17 linii o różnym stopniu 
zróżnicowania:

```table